Żaba Pepe to jeden z najbardziej rozpoznawalnych memów, do niedawna należący także do tych najchętniej wykorzystywanych i udostępnianych, także na stronie redmik.pl. Antropomorficzna smutna żaba, której znakami rozpoznawczymi były charakterystyczne powiedzonka i smutne spojrzenie, zadebiutowała w 2005 roku jako bohater komiksu „Boy’s Club” autorstwa Matta Furie.
Powstanie wizerunku smutnego Pepe i szybki wzrost popularności postaci
Komiks „Boy’s Club” opowiadał o grupie przyjaciół, których ulubionym sposobem spędzania czasu było włóczenie się po mieście, a także jedzenie ogromnych ilości pizzy i palenie skrętów. Jednym z tych przyjaciół był właśnie Pepe, który stał się z czasem znanym i lubianym symbolem absurdalnego, a często także czarnego humoru. Jego popularność szybko rosła, w krótkim czasie zapewniła jego autorowi rozgłos, a mem ze smutną żabą na stałe wpisał się w internetowy mainstream. Memy ze smutnym Pepe oraz jego najróżniejsze, często bardzo kreatywne warianty, stale pojawiały się na portalach, platformach społecznościowych i stronach z memami. Udostępniali je również wpływowi celebryci, gwiazdy takie jak chociażby Katy Perry czy Nicki Minaj. Do pewnego momentu smutny Pepe był ikoną wyłącznie memów o charakterze rozrywkowym, z czasem jednak postać smutnej żaby zaczęła być wykorzystywana także do innych celów.
Wykorzystanie żaby Pepe w kampanii Donalda Trumpa
W 2016 roku mem został włączony do agresywnej kampanii prezydenckiej Donalda Trumpa. To właśnie wtedy memom z Pepe nadano rasistowski i antysemicki wydźwięk, a jego postać zaczęła być kojarzona z obraźliwymi komentarzami. Memy ze smutną żabą zostały nierozerwalnie połączone z nacjonalizmem i skrajnie prawicowym środowiskiem. Pojawiły się artykuły tłumaczące, skąd tak naprawdę wziął się mem, swojego dzieła próbował bronić także autor, jednak negatywnego nacechowania postaci nie dało się już odwrócić. Matt Furrie stracił kontrolę nad wykreowaną przez siebie postacią, nie pomogła również przeprowadzona na Twitterze akcja #SavePepe ani nawet uśmiercenie smutnej żaby.
Smutny Pepe symbolem nacjonalistów i skrajnej prawicy
Niestety wykorzystanie postaci Pepe podczas kampanii Donalda Trumpa to nie jedyny przejaw użycia postaci smutnej żaby w negatywnym kontekście. Żaba wykorzystywana była przez nacjonalistyczne i skrajnie prawicowe środowiska nie tylko w Stanach Zjednoczonych, ale także w Europie. Jej wizerunku używano niejednokrotnie, aby przedstawić mniejszości narodowe, wyznaniowe czy też ważne idee w niekorzystnym świetle lub by je obrazić. Postać Pepe upodabniano do Adolfa Hitlera, przywódcy Ku Klux Klanu oraz innych negatywnych postaci. Skala nadużywania postaci i wykorzystywania jej w szkodliwy społecznie sposób była na tyle duża, że w 2016 roku antyrasistowska amerykańska organizacja Liga Przeciw Zniesławieniu wpisała smutnego Pepe na listę symboli zakazanych.
Żaba Pepe jako symbol demonstracji w Hongkongu
W sierpniu 2019 roku żaba Pepe została wykorzystana jako symbol oporu podczas protestów w Hongkongu. Demonstracje wywołało ogłoszenie projektu ustawy, która miała pozwalać na ekstradycję obywateli do Chińskiej Republiki Ludowej. Protestujący wykorzystali Pepe jako symbol wolności i oporu przeciw ekstradycji i brutalności policji w Hongkongu. Zauważony przez media na całym świecie wizerunek Pepe stał się ikoną protestów i zaczął wywoływać zupełnie inne niż w przypadku amerykańskiej kampanii Donalda Trumpa i wyborów prezydenckich, pozytywne skojarzenia. Sprawa została oczywiście zauważona również przez twórcę postaci Pepe. Matt Furie wyraził swoje poparcie dla sprawy, komentując wybór Pepe na symbol demonstracji słowami: „To wspaniała wiadomość! Pepe dla ludzi!”. Wizerunek smutnego Pepe zdobył olbrzymią popularność. Niestety został wykorzystany nie tylko dla rozrywki, ale również do złych celów. Posłużenie się postacią żaby przez twórców kampanii Donalda Trumpa i środowiska nacjonalistyczne sprawiło, że odbiór postaci zmienił się raz na zawsze, co uniemożliwiło dalsze, pozbawione negatywnych skojarzeń eksploatowanie mema.